गणपती बाप्पाची पूजा सगळ्यांत आधी का करतात?
This story is mentioned in the 62nd chapter of the Padma Puranas.
-
पुलस्त्य ऋषी म्हणाले -
एवढ्यात व्यासांचा शिष्य थोर मुनी संजयाने गुरु भीष्मांना नमस्कार करून त्यांना विचारले ।।१।।
संजय म्हणाला -
देवांच्या पूजनाचा निश्चित क्रम सांगावा. सर्वप्रथम कोणाची पूजा करावी? विधीच्या मध्ये कोणाची? ।।२।। शेवटी कोणाची? कोणाला कोण प्रभावी असेल? हे ब्रह्मन् कुणाची पूजा केल्यावर कोणते फळ मिळेल? ।।३।।
व्यास म्हणाले -
या लोकीची किंवा परलोकीची विघ्ने नष्ट व्हावीत म्हणून प्रथम गणेशाची पूजा करावी, जसे पार्वतीपुत्र, विनायक (प्राणिमात्रांचा स्वामी) झाला तसाच तो हि (गणेशाची प्रथम पूजा करणाराही) विनायक होतो. ।।४।। पार्वती-महेश्वरांना दोघे मुलगे झाले. ते म्हणजे सर्व लोकांना आधार देणारे, शूर असे स्कंद आणि गणेश हे देव होय. ।।५।। त्यांना पाहताच देवांनी अत्यंत श्रद्धेने अमृतापासून केलेला, अत्यंत आनंद देणारा असा एक दिव्य मोदक तिला दिला ।।६।। तो मोदक पाहून दोघांनीही आपल्या आईकडे तो मागितला. तेव्हा आश्चर्यचकित झालेली पार्वती त्या दोघांना म्हणाली, ।।७।। "मुलांनो, आनंदित झालेल्या देवांनी हा मोदक दिला आहे. तो अमृतापासून तयार केला असून महाबुद्धी म्हणून तो प्रसिद्ध आहे. ।।८।। याचे महत्त्व तुम्हाला सांगते, नीट लक्ष देऊन ऐका. हा फक्त हुंगला तरी त्यामुळे अमरत्व निश्चित मिळेल. ।।९।। मुलांनो तुमच्यापैकी जो सर्व शास्त्रांचे मर्म जाणणारा, सर्व शस्त्रे व अस्त्रे यात निष्णात, सर्व तंत्रांमधे निपुण, लेखक, विलक्षण गोष्टी करणारा, बुद्धिमान ।।१०।। ज्ञान व विज्ञान जाणणारा, सर्वज्ञ असा असेल, तसेच धर्मापेक्षासुद्धा त्याला काही अधिक गोष्टी लाभलेल्या असतील व शेकडो सिध्दीही मिळालेल्या असतील, त्यालाच हा मोदक देईन. तुमच्या वडिलांनाही असेच वाटते." ।।११।।
व्यास म्हणाले,
आईच्या मुखातून असे शब्द ऐकल्याबरोबर अत्यंत हुशार असा स्कंद ताबडतोब आपल्या मोरावर बसून, त्रिभुवनातल्या गुरूंकडे गेला. बुद्धिमान लंबोदराने मात्र क्षणभरात स्नान केले आणि आपल्या आईवडिलांना प्रदक्षिणा घातली, ।।१३।। मग तो लंबोदर आनंदाने आईवडिलांच्या पुढ्यात उभा राहिला. तसेच स्कंद सुद्धा मला दे म्हणून पुढे उभा राहिला. तेव्हा मुलांना पाहून आश्चर्यचकित झालेली पार्वती म्हणाली, ।।१४।।
पार्वती म्हणाली,
सर्व तीर्थांमध्ये केलेली स्नाने, सर्व देवांना केलेले नमस्कार, सर्व यज्ञ, व्रते, मंत्र, योगसाधना तसेच अन्य नेमनियम हे सर्व आईवडिलांना केलेल्या पूजेच्या सोळाव्या भागाच्याही तोडीचे नाहीत. म्हणून शंभर पुत्रांपेक्षा आणि शेकडो गणांपेक्षाही हा वरचढ आहे. ।।१६।। म्हणून देवांनी तयार केलेला हा मोदक मी हेरंबास देत आहे. याच कारणाने यज्ञ, वेदपाठ, शास्त्राध्ययन, स्तोत्रपाठ आणि नित्य पूजाविधीमधे सुरुवातीला याची, म्हणजे हेरंबाची, पूजा होईल. ।।१८।।
व्यास म्हणाले -
पार्वतीसह भगवान शंकरांनी पण त्याला मोठा वर दिला.
महादेव म्हणाले -
याच्या अग्रपूजनाने सर्व देव संतुष्ट होतील. तसेच गणेशाच्या नित्य अग्रपूजनाने सर्व देवी आणि पितर यांना आनंद होईल. ।।२०।। -
पुलस्त्य उवाच -
एतस्मिन्नन्तरे पूर्वं व्यासशिष्यो महामुनिः। नमस्कृत्य गुरुं भीष्मं संजयः परिपृच्छति ।। १
संजय उवाच --
देवांनां पूजनोपायं क्रमं ब्रूहि सुनिश्चितम् ।अग्रे पूज्यतमः कोऽसौ को मध्ये नित्यपूजने ।। २
अन्ते च पूजा कस्यैव कस्य को वा प्रभावकः। किं वा कं च फलं ब्रह्मन्पूजयित्वा लभेन्नरः || ३
व्यास उवाच
गणेशं पूजयेदग्रे अविघ्नार्थं परेह च। विनायकत्वं प्राप्नोति यथा गौरीसुतो हि सः ।। ४
पार्वत्यजनयत्पूर्वं सुतौ महेश्वरादिमौ । सर्वलोकधरौ शूरौ देवौ स्कन्दगणाधिपौ ।। ५
तौ च दृष्ट्वा [* च त्रिदशाः श्रद्धया परयाऽन्विताः। सुधयोत्पादितं दिव्यं तस्यै ददुः प्रमोदकम् ।।६
दृष्ट्वा तु मोदकं ताभ्यां जनन्यामर्थितं तदा । ततस्तु विस्मिता देवी सुतावेवाप्यभाषत] ।।७
पार्वत्युवाच
इदं तु मोदकं पुत्रौ देवैर्दत्तं मुदाऽन्वितैः।महाबुद्धीति विख्यातं सुधया परिनिर्मितम् || ८
गुणं चास्य प्रवक्ष्यामि शृणुतं वा समाहितौ। अस्यैवाऽऽघ्राणमात्रेण अमरत्वं भवेद् ध्रुवम् || ९
सर्वशास्त्रार्थतत्त्वज्ञः सर्वशस्त्रास्त्रकोविदः। निपुणः
सर्वतन्त्रेषु लेखकश्चित्रकृत्सुधीः।। १०
ज्ञानविज्ञानतत्त्वज्ञः सर्वज्ञो नात्र संशयः ।पुत्रौ धर्मादधिकतां
प्राप्य सिद्धिशतं व्रजेत्।।
यस्तस्य वै प्रदास्यामि पितुस्ते संमतं त्विदम् ।। ११
व्यास उवाच
श्रुत्वा मातृमुखादेवं वचः परमकोविदः। स्कन्दस्तीर्थं ययौ
सद्यः सर्वं त्रिभुवनस्थितम् ।। १२
बर्हिणं स्वं समारुह्य
त्वभिषेकः कृतः क्षणात्। पितरौ प्रदक्षिणं कृत्वा लम्बोदरधरः सुधीः || १३
लम्बोदरं (ततश्चासौ) मुदा युक्तः पितुरग्राग्रतः स्थितः।
पुरतश्च तथा स्कन्दो देहि मां हि ब्रुवन्स्थितः
ततः सुतौ समीक्ष्याथ पार्वती विस्मिताऽब्रवीत्।। १४
पार्वत्युवाच
सर्वतीर्थाभिषेकैस्तु सर्वदेवनतैस्तथा । सर्वयज्ञव्रतैर्मन्त्रैर्योगैरन्यैर्यमैस्तथा।।
१५
पित्रोरर्चाकृतस्यैव कलां नार्हति षोडशीम्। तस्मात्सुतशतैरेषोऽधिकः
शतगणैरपि।। १६
अतो ददामि हेरम्बे मोदकं देवनिर्मितम्। अस्यैव का(एतस्मात्का)रणादस्य
अग्रे पूजा मखेषु च वेदशास्त्रस्तवादौ च नित्यं पूजाविधासु च।। १८
व्यास उवाच
पार्वत्या सह भूतेशो ददौ तस्मै वरं महत् ।।१९
महादेव उवाच
अस्यैव पूजनादग्रे देवास्तुष्टा भवन्तु च सर्वासामपि देवीनां
पितॄणां च समन्ततः ।।
तोषो भवतु नित्यं च पूजितेऽग्रे गणेश्वरे ।। २० ।।